اربعین حسینی برای بیشتر ما ایرانیها با پیاده روی طولانیاش عجین شده است. هرساله همزمان با اربعین حسینی مردمی مشتاق از سراسر ایران برای بودن در جوار بارگاه امام حسین (ع) راه عراق را در پیش میگیرند. سیل جمعیت به سوی عراق آنقدر زیاد است که عنوان "بزرگترین گردهمایی دنیا” را بر آن گذاشتهاند، طوری که بر طبق آمار در سال ۹۵، ۲۷ میلیون نفر در پیاده روی اربعین شرکت کردند.
اربعین به عربی یعنی چهلم. در اصلاح نیز به روز بیستم صفر ۶۱ هجری، یعنی چهلمین روز شهادت حسین بن علی(ع) اربعین میگویند. بر طبق نظر شیخ مفید و شاگردش شیخ طوسی، این روزی است که اهل حرم از شام (دمشق) به مدینه برگشتند. اما چطور زیارت اربعین باب شد؟ جابر بن عبدالله انصاری، صحابی پیامبر به عنوان نخستین زائر قبر حسین بن علی، در روز بیستم صفر، یعنی چهل روز بعد از شهادت امام حسین، وارد کربلا شد و سنت زیارت اربعین بعد از او در بین مسلمانان جا افتاد. همچنین بنا به بعضی روایتها، در این روز، سر امام حسین (ع) به بدن ایشان ملحق شده و دفن شد.
پیاده روی اربعین حسینی
جدا از به راه افتادن دسته در شهرهای مختلف ایران و برگزاری مراسم آیینی، یکی از جلوه های اربعین پیاده روی ای است که به بزرگترین گردهمایی مسالمت آمیز جهان معروف است. شیخ صدوق و ابن قولویه از علماهای شیعه قرن ۴ هجری، این چنین از امام صادق(ع) نقل کردهاند که هرکس از خانه خود به قصد زیارت حسین بن علی بن ابی طالب خارج شود، اگر پیاده باشد خداوند به ازای هر گامی که بر می دارد برای او یک کار نیک نوشته ویک کار بد او را پاک می کند. و این گفته و گفته هایی مشابه مبنایی است برای پیاده روی خیل عظیم مردم به سوی کربلا