تحلیلی بر برجام

اساتید فارس/ غلامرضا صفرپور- مدرس دانشگاه؛
ولن ترضی عنک الیهود و لا نصری حتی تتبع ملتهم

هرگز یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد (تا بطور کامل تسلیم خواسته های انها شوی)مگر اینکه از آیین آنها پیروی کنی
یکی از روش های پیشبرد سیاست خارجی و اهداف و منافع ملی در کنار ابزار های دیگر (اقتصادی فرهنگی و نظامی) دیپلماسی، مذاکره و چانه‌زنی است  و این زمانی توام با موفقیت خواهد بود که یک فضای منطقی و یکنوع احترام متقابل حاکم و طرفین به فکر جمع جبری صفر نباشند.
بفرموده مقام معظم رهبری مذاکره در محیطی عقلانی، منطقی و اخلاقی صورت گیرد معمولا طرف های مذاکره کننده با توجه به نکات قوت و ظرفیت و داشته های خود همراه با شناخت دقیق از نظام بین الملل و نکات قوت و ضعف رقیب وارد گفتگو و چانه زنی می‌شوند.

با توجه به مطالب فوق الذکر جمهوری اسلامی ایران دارای ظرفیت‌ها و نکات قوتی در زمان مذاکرات در داخل و خارج برخوردار بود که متاسفانه درست از آ ن بهر‌ برداری نشد.  از جمله  پیشرفت صنعت هسته ای در این مدت 8 سال که با ایستادگی و مقاومت مردم و ایثارگری دانشمندان شهید هسته ایی و مدیریت رهبری به اورانیوم 20 درصد غنی شده، آب سنگین اراک، تاسیسات فردو، میله سوخت، سانتریفیوژهای نسل جدید و ... دست پیدا کرده بودیم و در منطقه هم شاهد نفوذ روز افزون جمهوریا سلامی در لبنان، سوریه، فلسطین و عراق بوده و با کاهش نفوذ غرب  روبرو بودیم. با همه زحماتی که تیم  دیپلماسی ما در برابر نمایندگان کشورهای 1+5 و بویژه زورگویان غرب کشیده که قابل تحسین می باشد .متاسفانه در نشست اول که منجر به توافقنامه بسیار ضعیف اولیه ژنو شد از تمام دارایی ها ی هسته ای  خود عقب نشینی نموده و خودمان را خلع سلاح کردیم این خوشبینی به غرب باعث شد رئیس جمهور که ادعای فضای باز سیاسی و نقد پذیری داشتند، منتقدین را بی سواد، بدون شناسنامه و ارجاع آنان به جهنم با لحنی که در خور و شایسته هیچکدام از طرفین نبود متهم نمودند.
و این در حالی بود که بعد از  این  توافقنامه ضعیف و یک طرفه بعد از هر نشستی مسئولین غربی بویژه آمریکایی لحن آنها تندتر و اقدامات ضد ایرانی آنها هم بیشتر شد.
از این طرف پاسخ دندان شکنی به انان داده نمی شود آیا این بی اعتمادی غرب را نمی رساند؟ آیا این نشان دادن پنجه چدنی زیر دستکش مخملی نیست؟ امروزه بعد از دوسال  از  برجام و اجرایی شدن انجام تمام تعهدات از سوی جمهوری اسلامی ایران، متأسفانه از سوی غرب بویژه آمریکا روی کاغذ یا بصورت شفاهی تحریم تعلیق یا لغو شده  و بخشی از تحریم‌ها در در زمان دمکرات‌ها و بخش دیگر آن در وضعیت فعلی  بر گشته  در عمل نه  بگفته رئیس بانک مرکزی کشور «تقریباً هیچ» چیزی نصیب ایران نشده است؛ بلکه بنا به اعتراف رییس‌جمهور مذاکره با آمریکا دیوانگی است.
واقعاً برای ملت فهیم ایران جای سؤال دارد که با توجه به هشدارهای مکرر مقام معظم رهبری مبنی بر بد عهدی و عدم خوشبینی و اعتماد به غرب و تذکر برخی از منتقدین آیا تیم دیپلماسی بویژه وزیر محترم امور خارجه که قریب به سی سال سابقه و تجربه در وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل داشته و یا اینکه رئیس جمهور محترم مسئول محترم تیم مذاکره کننده در دولت اصلاحات با غربی ها در نشست های بروکسل،تهران و.. بوده و دو سال تعلیق نتیجه آن دوران چه شد؟ آیا با این تجربه 37 سال انقلاب و توطئه‌های رنگارنگ استکبار جهانی این همه خوشبینی به غرب فتح الفتوح نامیدن برجام و فتح خرمشهری دیگرو... ساده اندیشی  نیست  ؟ لازم است در چنین شرایطی هیئت نظارت برحسن اجرای برجام .شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی به وظایف ملی و قانونی خود عمل نمایند تا بیش از این دستاورد مقاومت و ایستادگی مردم و خونبهای شهیدان هسته ای از بین نرود.
با توجه به اینکه هم رئیس جمهور محترم و هم تیم  دیپلماسی بحث از توافق برد-برد و بده بستان می‌کردند و ما در همان توافق اولیه با دادن امتیازات .خود را در مقابل طرف بد عهد و مکاری هم چون آمریکا خلع سلاح نمودند بازی برد- برد بدین معنی است که ما 19 هزار سانتریفیوژ را به 5000 هزار کاهش میدادیم و یک تحریم(بانکی) غرب برمی داشت و ما متقابلا اورانیوم 20درصد غنی شده را تبدیل به 3.67 درصد می رساند یم غرب تحریم دیگری (بیمه ای ، نفتی ،...) بر می داشت ولی متاسفانه چنین نشد . امروزه به اعتراف رئیس جمهور محترم و تیم دیپلماسی غیر از برداشتن تحریم هاروی کاغذ و شفاهی چیزی نصیب ایران نشده است. امروزه یک تقسیم کاری از سوی آمریکا و اروپا بویژه فرانسه به این صورت شکل گرفته که آمریکایی‌ها مسئولیت از حیض انتفاع خارج ساختن بر جام بعهده گرفته‌اند تا ایران نتواند از لااقل‌های اقتصادی برجام بهره ببرد، و تروئیکای اروپا (انگلیس – فرانسه و آلمان) بر اساس مدل «فشار – مذاکره – امتیاز» همچون برجام هسته‌ای، برجام 2 و 3 و ... در دستور کار قرار داده‌اند؛ هر چند که این کشورها با کاخ سفید نسبت به تجدیدنظر در برجام مخالف هستند. ولی در مورد صنعت دفاعی و نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه با آمریکا متحدند. و به نوعی بازی پلیس خوب و بد راه انداخته اند. که متأسفانه دولتمردان ما هم به اشتباه محاسباتی افتاده و شاهد تماس تلفنی آقای دکتر روحانی با رئیس جمهور فرانسه بعد از سخنرانی ترامپ و تحریم‌های جدید بر علیه ایران بودیم، که بعد از آن مرتب رئیس جمهور و وزیر امور خارجه فرانسه در سخنرانی‌های خود موضع گیر ی شدیدی در مورد صنعت موشکی و نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه داشته‌اند و هدف از سفر جانسون وزیر امور خارجه انگلیسی برای رهایی دو نفر جاسوس انگلیسی (خانم زاغری و  کمال فروغی) اعلام شد. و بعد از سفر هم باز موضع ضد ایرانی خود اعلام کرد.
متأسفانه تروئیکای اروپا چندین بار به وعده‌های خود نسبت به ایران عمل ننموده بویژه در دولت اصلاحات و موضوع هسته‌ای علیرغم اینکه ایران تمامی فعالیت‌های هسته‌ای خود را به مدت دو سال به تعلیق در آورد. ولی آنها همان اهدافی را دنبال می‌کردند که آمریکا از آنها خواسته بود.
انتظار می‌رود که دولتمردان ما با توجه به بدعهدی غربی ها در این مدت 40 سال، امیدشان را به خارج قطع و ظرفیت و توانمندی‌های داخلی را افزایش داده و به مطالبات رهبری بویژه اقتصاد مقاومتی گوش فرا داده و آن را عملیاتی ‌نمایند. و جمهوری اسلامی این توانمندی داشته که چالش ها را به فرصت تبدیل نماید از جمله در جنگ تحمیلی، مدل «بسیج مردمی» از ترور، سازمان اطلاعاتی قوی، از موشک باران های رژیم جنگی در جنگ 8 ساله، موشک‌های بالستیک و دوربرد و در بعد سیاسی،‌نفوذ در منطقه غرب آسیا بعد تکنولوژی، صنعت هسته‌ای، هوا فضا، سلول‌های بنیادی و ... دست پیدا کند ولی متأسفانه در بعد اقتصادی کشور رشد چندانی نداشته است، و باید از این چالش «تحریم و جنگ اقتصادی» با عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی این را هم مثل ابعاد سیاسی، نظامی، تکنولوژی، به فرصت تبدیل کنیم تا غربی‌ها نتوانسته از این پاشنه آشیل و نقطه ضعف جمهوری اسلامی، برای رسدن به اهداف شوم خود،‌سوء به استفاده نمایند.

با پشت سرگذاشتن این تجربه نشان از هوشمندی، درایت و تحلیل واقعی مقام معظم رهبری دارد که از همان ابتدای مذاکرات بد عهدی و عدم اعتماد و خوشبینی به غرب مکرر هشدار دارند ولی متأسفانه دولتمردان که بارها دشمنی آمریکا را تجربه کرده بودند باز هم در برابر غرب از خود انفعال نشان داده و می‌دهند.

 
مکرو و مکرالله  و الله خیر الماکرین
غلامرضا صفرپور- مدرس دانشگاه