ممنوعیت کشت برنج در فارس شاید وقتی دیگر

همان سدی که چند ماه پیش، ۵ هزار خانواده منتظر باز شدن دریچه های آن بودند تا آب گندم های تشنه آن ها را سیراب کند اما نشد که اگر تنها یک نوبت آب به ۲۰ هزار هکتار از گندم زارهای کشاورزان می رسید، از ۹۰ میلیارد تومان ضرر و زیان جلوگیری می شد.

با این حال بعد از گذشت حدود دو ماه از این ماجرا، خبر می رسد،  ۱۹ میلیون متر مکعب آب سد ملاصدرا برای زمین هایکشاورزی در منطقه کامفیروز شهرستان مرودشت جهت آبیاری برنج رها سازی می شود.

یدالله رحمانی معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استانداری فارس با اعلام این خبر در این باره گفته است؛ سال گذشته ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب از سد درودزن جهت مزارع گندم در حوزه آبخور این سد رهاسازی شد اما به دلیل کمبود بارش در فصل بهار نتوانستیم برای دومین‌بار آب در اختیار کشاورزان حوزه آبخور سد درودزن قرار دهیم. رحمانی با اذعان به این که کشت برنج فقط مختص مناطق شمالی کشور شده است؛ تأکید می کند: ۱۹میلیون مترمکعب آب برای اراضی کامفیروز رهاسازی می‌شود که بر اساس این میزان باید سطح زیر کشت درنظر گرفته شود، اما باید توجه داشت که این سطح نیز رو به کاهش است.

این در حالی است که محمدعلی افشانی استاندار فارس در جریان اعتراض کشاورزان پایین دست سد درودزن به عدم رهاسازی آب جهت آبیاری گندم ها گفته بود؛ در پایین دست دست ملاصدرا اجازه یک گرم کشت شلتوک را نمی دهد.

حتی پیشتر در فروردین ماه امسال؛ رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس از کشاورزان خواسته بود از کشت محصولات با نیاز آبی بالا در شرایط کم‌آبی و خشکسالی این استان بپرهیزند زیرا در سال ۹۵ کشت شلتوک (برنج) با بهره‌گیری از آب چاه‌های کشاورزی و منابع آب زیرزمینی در این استان ممنوع است. محمدمهدی قاسمی گفته بود: با توجه به ذخیره نشدن میزان کافی آب در مخزن سد ملاصدرا، تأمین آب برای کشاورزان روستاهای بخش کامفیروز شهرستان مرودشت برای کشت برنج در سال زراعی کنونی (از مهر ۹۴ تا شهریور ۹۵) مقدور نیست. و در صورت کشت برنج در این منطقه با متخلفان براساس ضوابط و مقررات برخورد قانونی صورت می ‌گیرد.

البته اختصاص آب به کشت برنج در شرایط بحرانی استان فارس، تنها مختص امسال نبود و سال گذشته نیز علی رغم وعده های مسئولین بر عدم اختصاص آب به برنج کاران، ۳ میلیون متر مکعب از آب سد ملاصدرا به کاشت برنج اختصاص یافت.

امروز در حالی در منطقه کامفیروز و بخشی از زمین های اطراف شهر مرودشت با آب سد، برنجکاری می شود که بیش از ۱۰۰ هزار هکتار زمین در پایین دست درودزن حق آبه داشته و مردم این مناطق هیچ راهی برای کار و معیشت جز کشاورزی ندارد و از نعمت آب محروم هستند. این در حالی است که  کشت برنج در هر هکتار ۲۵ تا ۳۰ متر مکعب آب مصرف می‌کند و کشت گندم در هر هکتار ۴ تا ۵ مترمکعب!

محمد حق نگر عضو شورای شهر شیراز در این باره می گوید: اگر به اطراف مرودشت و برخی نقاط دیگر استان فارس بروید دشت‌های پر آب کاشت شلتوک برنج را مشاهده خواهید کرد که در شرایطی که از آسمان آتش می‌بارد و بسیاری از شهروندان در شهرهای مختلف استان و شیراز آب خوردن ندارند، است که این مصداق بارز نبود مدیریت است.

وی تأکید می کند: واقعاً جای سؤال دارد که چگونه مسئولان استان بر امری چنین واضح نظارت ندارند که کاشت برنج در شرایط فعلی حتی در استان‌های پرآب کشور نیز با مشکلاتی مواجه است و مشخص نیست این اقدام چگونه ممکن شده که مردم آب خوردن نداشته باشند و هکتارها زمین برای کشت برنج در آب غرق شود. معلوم نیست به چه دلیلی سازمان آب منطقه ای استان فارس اندک آب موجود در پشت سدهای درودزن و ملاصدرا  را برای کشت برنج، فریز می کند و تابستان در اختیار برنج کاران قرار می دهد. این مسائل نشان می دهد؛ کشاورزی در فارس بیشتر از آن چه که از بی آبی و خشکسالی و دلال بازی رنج ببرد، از سوء مدیریت ضربه می خورد. به نظر

می رسد، در شرایط فعلی، بایستی طرح نکاشت با همه معایب آن، در حوزه پایین دست سدهای ملاصدرا و درودزن اجرایی شود تا هم آب به اندازه کافی پشت سدها ذخیره شود و دریاچه های استان که اکنون به کانون ریزگردهای سمی تبدیل شده اند، احیا شوند و هم به نوعی معیشت کشاورز تأمین گردد.