بحران روغن زیر ذره بین دانشجویان کشاورزی بسیج دانشجویی دانشگاه شیراز

 در این گزارش آمده است:

 با توجه به موضع مسئولان درباره واردات روغن به نظر می‌رسد این مفهوم حاصل می‌شود که اگر اختلالی در واردات روغن ایجاد نشود، هیچ مشکلی در بازار به وجود نیامده و مردم می‌توانند به‌راحتی و بدون مشکل کالاهای روغنی مورد نیازشان را تأمین کنند. اما چیزی که دوباره مورد بی توجهی قرار گرفته، موضوع تولید است. 

سطح زیر کشت گیاهان روغنی در ایران روندی نزولی را طی کرده که ریشه اصلی بحران روغن می باشد. چربی‌ها و روغن‌های خوراکی به دو گروه گیاهی و حیوانی تقسیم شده که چربی‌های گیاهی شامل روغن محصولاتی همانند کلزا، آفتاب‌گردان، زیتون، کنجد، سویا، گلرنگ و پالم و غیره بوده و چربی‌های حیوانی شامل کره حیوانی، دنبه و روغن ماهی می باشد از روغن‌های خوراکی برای پخت‌وپز و سالاد استفاده می‌گردد. با توجه به رشد جمعیت جهان، تولید و مصرف روغن های خوراکی نیز روندی افزایشی را طی می‌کند.

 بررسی آمار مصرف روغن در کشور نشان‌دهنده مصرف بالای این محصول بوده که تاثیر بسزایی در افزایش واردات روغن و دانه‌های روغنی طی سال‌های اخیر داشته است. درحال حاضر بیش از ۹۰ درصد میزان روغن مورد نیاز کشور وابسته به واردات است. با توجه به موضع مسئولان درباره واردات روغن به نظر می‌رسد این مفهوم حاصل می‌شود که اگر اختلالی در واردات روغن ایجاد نشود، هیچ مشکلی در بازار به وجود نیامده و مردم می‌توانند به‌راحتی و بدون مشکل کالاهای روغنی مورد نیازشان را تأمین کنند. اما چیزی که دوباره مورد بی توجهی قرار گرفته، موضوع تولید است.

 سطح زیر کشت گیاهان روغنی در ایران روندی نزولی را طی کرده که ریشه اصلی بحران روغن می باشد. با توجه به وضعیت نامطلوب کشت اغلب گیاهان روغنی و نیاز فراوان کشور به محصولات روغنی، باید کشاورزی کشور به سمتی هدایت گردد که در تولید این محصولات خودکفا شویم. مصرف جهانی روغن های گیاهی از سال ۲۰۱۳-۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹-۲۰۲۰ نشان می دهد که سهم مصرف انواع روغن های پالم، سویا، آفتاب‌گردان به میزان زیاد و روغن هسته خرما و زیتون به میزان کمتر رشد داشته‌اند. با نهایت تعجب از این‌که روغن پالم بیشترین سهم را در مصرف جهانی روغن داشته اما این گیاه ارزشمند به ندرت در کشتزارهای ایران یافت می‌شود به علاوه این گیاه تا حدودی با اقلیم ایران نیز سازگار بوده و برهمین اساس بعضی از تولیدکنندگان در ایران اقدام به کشت آن نموده اما به دلیل فقدان اطلاعات علمی و فنی، تولید تجاری و گسترده آن امکان‌پذیر نشده است.

 رکن اساسی تولید دانه های روغنی حمایت دولت به صورت ارائه تسهیلات و خرید تضمینی محصولات کشاورزان با قیمت های منطقی و نیز ورود فناوری های نوین اعم از بذور اصلاح شده به بخش کشاورزی و مشاوره مستمر به کشاورزان سراسر کشور است. همانا که صرف اعتبار در حمایت از این بخش، عمده ای از نیاز های صنعت کشاورزی ودامپروری را رفع نموده و از هزینه های کمرشکن واردات کاسته و در نتیجه علاوه بر خودکفایی، در بهبود معیشت مردم، افزایش اشتغال و کاهش نقدینگی کشور اثرات قابل توجهی خواهد داشت.