انتخاب رشته تحصیلی؛ خوب، بد، ناقص
ترک‌تحصیل، تحصیل را رها نمی‌کند
به گزارش بسیج فرهنگیان فارس به نقل از خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام و المسلمین محی‌الدین بهرام محمدیان، معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با اشاره به اینکه ادبیات انقلاب اسلامی به تدریج وارد کتابهای درسی می‌شود، اظهارداشت: ادبیات انقلاب اسلامی شکل و سمت آموزشی به خودش می‌گیرد؛ یعنی تنها احساس و هیجان از انقلاب را منتقل نمی‌کند بلکه گونه‌ای آموزشی از ادبیات انقلاب اسلامی وارد کتب درسی می‌شود.
وی افزود: امسال در کتابهای درسی پایه چهارم و پنجم برخی از ارزش‌های ماندگار انقلاب اسلامی توجه داشتیم و به عنوان یک ادای دین به‌آنها پرداختیم.
*خاطره سفر رهبری به استان خراسان شمالی در کتاب پایه چهارم
محمدیان با بیان اینکه درباره فرماندهان دفاع مقدس و شهدا مطالبی در کتابهای درسی داریم، خاطرنشان کرد: در کتاب پایه چهارم ابتدایی فرمانده شهید خرازی گنجانده شده است و شهید باکری را در کتاب پایه هشتم متوسطه داریم.
وی با اشاره به ورود یک گونه ادبی خاطره‌نویسی به کتابهای درسی، گفت: «مهمان شهرما» درباره خاطره سفر مقام معظم رهبری به استان خراسان شمالی است که در کتاب درسی پایه چهارم به صورت خاطره‌نویسی آمده است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی ادامه داد: نمایش طنز و کارت اعتباری (هم به فناوری جدید توجه دارد و هم طنزگونه است که در کتاب درسی آمده است) و بخش عمده دیگر عناوین در هنگام رونمایی از کتابهای درسی معرفی می‌شود.
*توجه ویژه به حوزه زبان و ادبیات فارسی در کتب درسی
وی یکی دیگر از حوزه‌های یادگیری در برنامه درسی ملی و برنامه‌های آموزشی را «حوزه یادگیری زبان و ادبیات فارسی» عنوان و تصریح کرد: زبان و ادبیات فارسی از چند جهت قابل اهمیت است؛ نخست زبان ملی است و سپس زبان علمی و زبان دینی است.
حجت الاسلام و المسلمین محمدیان افزود: زبان دینی ما تنها زبان عربی نیست و بلکه زبان و ادبیات فارسی حامل بسیاری از آموزش‌های دینی است؛ بسیاری از متون دینی و منابع دینی ما از سالیان گذشته و از قرن‌های گذشته به صورت فارسی بوده است.
*آشنایی دانش‌آموزان با مهارت‌های اصلی زبان‌آموزی
معاون پژوهشی وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه وظیفه آموزش و پرورش این است که در حوزه زبان‌آموزی دانش‌آموزان را با مهارت‌های اصلی زبان‌آموزی آشنا کنیم، گفت: چهار مهارت اصلی در زبان‌آموزی جزء برنامه زبان و ادبیات فارسی است که شامل خواندن، نوشتن، صحبت‌کردن و گوش‌دادن است.
وی افزود: در برنامه‌های جدید آموزش زبان فارسی مهارت‌های زبانی و فرا زبانی تفکر، نقد و تحلیل جایگاه ویژه‌ای دارد و در برنامه درسی ملی به آن پرداخته شده است؛ در بین معلمان دانش مهارت‌های زبانی سخن گفتن، نوشتن و گوش‌دادن را روش‌مند یاد می‌دهیم که آنها چگونه زبان فارسی را آموزش دهند.
وی ادامه داد: در برنامه درسی ملی گروه‌های توسعه و تحقیق با اجرا را با هم ترکیب می‌کنیم؛ یکی از آن بخش‌ها پژوهش، تولید محتوا و آموزش معلمان است که باید آن را به صورت یک چرخه تکمیل کنیم.
*نظم فکری و سامان دادن به ذهن دانش‌آموزان در کتب چهارم و هشتم
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با بیان اینکه امسال در کتابهای درسی زبان فارسی پایه چهارم و هشتم یکی از مهمترین اهداف برنامه درسی فارسی، نظم فکری و سامان دادن به ذهن دانش‌آموزان است، اظهارکرد: اگر نظم فکری را نتوانیم در دانش‌آموز ایجاد کنیم می‌تواند جملات را بخواند اما مفاهیم مطلب را درک نمی کند؛ یکی از مهمترین اهداف برنامه درسی ملی نظم فکری و سامان دادن به ذهن دانش‌آموزان است.
وی افزود: دومین کار تقویت مهارت درک متن است؛ در شعر مشکلاتی داریم که نثرخوانی ما از نظم خوانی قوی‌تر است و الان در زبان فارسی باید مهارت درک متن را در دانش‌آموزان تقویت کنیم.
*تهیه کتاب نوشتاری انشاء برای پایه‌های هفتم و هشتم
حجت الاسلام و المسلمین محمدیان یکی دیگر از برنامه‌های زبان‌آموزی را آموزش مهارت گوش دادن و تقویت درک شنیداری دانست و عنوان کرد: یکی از بحث‌ها موضوع شنیداری است که باید به آن توجه داشته باشیم؛ همچنین آموزش مهارت نگارش هم از برنامه‌ها است که تحت عنوان کتاب نوشتاری تولید می‌کنیم.
وی ادامه داد: امسال در درس انشاء علاوه بر کتاب فارسی که متن خوانداری است، برای پایه هفتم و هشتم کتاب نوشتاری انشاء خواهیم داشت؛ امسال فعالیت دیگر جاذبه بخش برای دانش‌آموزان داریم که آن چه از تقویت مهارت درک متن و نوشتاری در کنار آنها مهارت سخن گفتن را در بین دانش‌آموزان تقویت کنیم.
معاون وزیر آموزش و پرورش به فعالیت دیگری در کتابهای فارسی با عنوان «تصویرخوانی» اشاره و گفت: دانش‌آموزان درباره تصویر مورد نظر صحبت می‌کنند و می‌گویند برداشتشان از تصویر چیست؛ یعنی به تعبیری تالارگواهی و دیداری با یکدیگر خواهند بود؛ در کنار این تصویر خوانی فعالیتی را برای دانش‌آموزان پیش‌بینی کردیم که تصویر و عکس را که می‌بینند و یا داستان کوتاهی را می‌خوانند آن را تکمیل و کامل کنند و داستان‌گویی کنند.
*صندلی صمیمیت مهارت سخن گفتن و شنیدن را تقویت می‌کند
وی با اشاره به تهیه برنامه‌ای با عنوان «صندلی صمیمیت» برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی، خاطرنشان کرد: دانش‌آموزی در صندلی معلم می‌نشینند و با دانش‌آموزان دیگر گفت‌وگو می‌کند؛ در این فعالیت 2 نوع مهارت سخن گفتن و خوب شنیدن و درک متن شنیداری است.
وی ادامه داد: یکی از ابتکارات گروه زبان و ادبیات فارسی 2 گونه ادبی را وارد کتابهای درسی کردیم که متن‌های نمایشی و ادبیات طنز است؛ باید کلاس‌های زبان و ادبیات فارسی با متن‌های نمایشی آکنده شود و متن‌های طنزگونه را داشته باشیم؛ این برنامه در پایه چهارم شروع می‌شود و در پایه‌های هفتم و هشتم این معنا تکرار خواهد شد.
حجت الاسلام و المسلمین محمدیان با بیان اینکه یکی از مشکلات کنونی، مشکل املا کلمات فارسی است، عنوان کرد: یک مشکل انشاء است؛ یعنی جملات صحیحی که فاعل و فعل و صفت دارند و باید در جای خودش باشد، نیست؛ به لحاظ درست نویسی مشکل داریم و درست انتقال دادن مطلب را شکل دادیم که این موارد در مهارتی به نام مهارت نوشتاری که شامل قواعد املایی نوشتاری و دستوری می شود در کتاب نوشتاری می‌آوریم.
*توجه به خط و نوشتن در بین دانش‌آموزان
رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی به نکته دیگری که در زبان و ادبیات فارسی مشکل داریم اشاره و گفت: اکنون در «خط» مشکل داریم؛ بچه‌های ما که سابقه دیرینه خوش‌نویسی داشتند و بعدها بد می‌نوشتند هم‌اکنون با توجه به ورود خط تحریری به کتابهای درسی بهتر می‌نویسند.
وی افزود: داشتن شکل صحیح املایی و شکل واحد برای کلمات فارسی از دیگر برنامه‌هایی است که مد نظر قرار گرفته است؛ فرهنگستان ادب فارسی این نکته را مهم می‌داند که کلماتی که صورت دو املایی دارند و هر دو املا صحیح است آن چیزی که به آموزش نزدیک‌تر است به جهت سهولت آموزشی در کتابهای درسی استفاده شود.
معاون پژوهشی وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: از فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتظار بیشتری داریم که نخست دستورالعمل و شیوه‌نامه آموزش زبان فارسی را تدوین کند، زیرا فرهنگستان یک مرکز تخصصی علمی است؛ در برابر این همه هجمه فرهنگستان باید کاری فردوسی وار انجام دهد.
وی گفت: با توجه به ارتباطات مجازی و ترجمه‌هایی که در کشور انجام می‌شود و روان نیست واردات واژگان بیگانه زیاد است و نمی‌توان در برابر آن معادل‌سازی کرد؛ شخصاٌ معتقدم که حداقل در تلویزیون آموزشی ساعتی برای این باشد که به اندازه حجم تولید فارسی که داشتند، به گوش مردم برسانند و نوعی انتخاب کنند که عام پذیر باشد و خواص آن را تایید کنند.
