شنبه ۲۹ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۲:۵۳:۱۲
- روز تصویب برجام به نام «بدعهدی آمریکای جنایتکار» در تقویم رسمی ثبت شود
- نقشه آمریکایی برای مهندسی اجتماعی ایران
- حرکت خزنده نفوذی ها به داخل ساختارهای نظام
- هشت سنت غلط ازدواج از نگاه رهبر انقلاب
- عکس نوشته/ جریان FATF چیست؟
- 10 نکته اساسی در خصوص اهداف آمریکا با راهبرد FATF علیه انقلاب اسلامی
- پروژه ویژه نفوذ این بار برای کودکان و نوجوانان ایران
طوفان نمکی و ایجاد منطقه شبه کویری؛ حاصل خشکی اکوسیستم تالاب بختگان
یادداشت و گفتگو
امام صادق(عليه السلام) يكي از معيارهاي انتخاب دوست را «گذشت، سعه صدر و بزرگواري» دوست قرار داده است و مي فرمايد: اگر كسي در مقابل خطاها و بدي هاي تو صبر نمود و گذشت كرد، شايسته دوستي و رفاقت است.
شيوه دوست‌يابي
هر انتخابي شيوه و روش خاص خود را دارد و انتخاب دوست هم از اين قانون مستثنا نيست. يكي از راه هاي دوست يابي «آزمون» است.
انسان امروزي امتحان و آزمون را در همه امور، حتي كارهاي روزمرّه خود قرار داده و آن را براي هر كاري، اعم از فنّي و علمي و اجتماعي و سياسي، يك امر اجتناب ناپذير دانسته و آن را شرط مقبوليت هر كاري مي داند. براي مثال، اگر معلمي بخواهد بداند دانش آموزي كه يك سال به مدرسه آمده است، خوب درس خوانده يا نه، يا اگر كسي بخواهد از كيفيت كالايي كه خريده است اطلاع پيدا كند و يا اگر مهندسان بخواهند بدانند طرح و نقشه اي كه ريخته اند درست از آب درمي آيد يا نه، بايد پيش از استفاده، آن را به محك آزمون، امتحان كنند. در انتخاب دوست هم بايد آزمايش و امتحان در كار باشد، اگرچه آن شخص مؤمن و آشناي چند ساله باشد بايد امتحان پس دهد.
اما چون هر امري امتحان مخصوص به خود را دارد، دوست و رفيق انسان هم علاوه بر معيارهاي انتخاب دوست خوب ـ كه بعداً ذكر مي شوند ـ آزمون خاص خود را دارد.
امام صادق(عليه السلام) در رواياتي نوراني، معيارهاي مهم و اساسي براي امتحان دوست را بيان نموده اند. حضرت مي فرمايد: «مَن غَضِبَ عليك مِن اخوانكَ ثلاثَ مرّات فَلَم يَقُل فيكَ شرّاً فاتّخِذهُ لِنفسكَ صديقاً»;9 هر يك از دوستانت كه سه بار از دست تو عصباني شد و براي تو تندي و پرخاشگري نكرد، او را به عنوان دوست و رفيق خود برگزين.
امام صادق(عليه السلام) در اين روايت، يكي از معيارهاي انتخاب دوست را «گذشت، سعه صدر و بزرگواري» دوست قرار داده است و مي فرمايد: اگر كسي در مقابل خطاها و بدي هاي تو صبر نمود و گذشت كرد، شايسته دوستي و رفاقت است.
براي اينكه معياري عيني و واضح در گزينش دوست داشته باشيم تا نوجوانان عزيز بتوانند از آن استفاده كنند، به موارد آزمايش و امتحان دوست توجه كنيد:
شيوه‌هاي دوست آزمايي
1. آزمايش روحي: محبت مانند رمز تلگراف است. پس هر گاه از خويش نسبت به شخصي احساس محبت و دوستي كردي، بدان كه او نيز نسبت به تو همان حالت را در قلبش احساس مي كند. البته اين كار نيازمند آن است كه روان و عواطف و وجدان خويش را به خوبي بشناسيم تا اشاره هاي غريزي را از انگيزه هاي راستين عاطفي بازشناسيم.
امام محمدباقر(عليه السلام) در روايتي مي فرمايد: «اِعرف المودّةَ لكَ في قلبِ أخيكَ بما لَهُ في قَلبِكَ»;10 محبت قلبي برادر و دوستت را نسبت به خود، از محبت قلبي خودت نسبت به او بشناس.
2. آزمودن به وقت نياز: براي شناخت هر انساني، او را به هنگام احتياج و نيازمندي، آزمايش كن و ببين كه آيا به نياز تو توجهي مي كند يا نه؟ آيا هنگامي كه به مشكلي گرفتار مي شوي، به تو اعتنا و اهتمامي دارد يا خير؟ از لقمان حكيم نقل شده است كه فرمود: «دوستت را مشناس، مگر در وقت نيازت به او.»11
دوست مشمار آنكه در نعمت زند لاف ياري و برادر خواندگي
دوست آن باشد كه گيرد دست دوست در پريشان حالي و درماندگي.12
3. آزمودن به هنگام خشم: هر انساني در حالت خشم، ماهيت خود را بروز مي دهد و چهره واقعي اش را براي ديگران آشكار مي‌سازد; زيرا انسان در حالت خشم آنچه را مي انديشد مي گويد، نه آنچه را وانمود مي كند. گاه فردي در حالت عادي خوش رويي و خوش رفتاري مي كند و سخنان محبت آميز بر زبان مي راند، اما چون به خشم آيد، حقيقت را، كه مدت ها پنهان مي داشت، بر زبان مي‌آورد. از اين رو، در مصاحبه هاي روان شناختي يا مصاحبه هاي پليسي، گاهي فرد را عمداً خشمگين مي كنند تا واقعيات را آشكار سازد.
4. آزمودن در سفر: انسان در سفر، لباس تكلّف و ريا از تن به در مي كند، آن طور رفتار مي كند كه واقعاً مي انديشد. اينجاست كه مي توان او را به سادگي امتحان كرد و آزمود. حديث شريف، يكي از روش هاي آزمودن دوست را آزمودن او به هنگام مسافرت دانسته است.13
5. آزمودن به هنگام زوال قدرت: اگر دوستي به خاطر پست و مقام و پول نباشد، به هنگام نبود آن ها نيز دوستي پا برجاست و در غيراين صورت، دوستي حقيقي نيست، بلكه آن شخص پست و مقام و جايگاه تو را دوست مي داشته است، نه شخص تو را.
حضرت علي(عليه السلام) مي فرمايد: «عندَ زوالِ القدرةِ يُتبيّنُ الصّديقُ مِن العدوّ»;14 هنگام زوال قدرت و ثروت، دوست از دشمن شناخته مي شود.
6. آزمودن در سختي ها: دوست خوب كسي است كه در سختي ها و گرفتاري ها، ياري رسان باشد; هنگامي كه ديگران رهايت مي كنند، او در كنار تو باشد، و هنگامي كه احتياج داري و نيازمندهستي از تودريغ ننمايد و سعي كندمرحم دردهاي توباشد.
حضرت اميرالمؤمنين(عليه السلام) مي فرمايد: «دوستت را در هنگام گرفتاري و سختي امتحان كن و بيازماي.»15
با چه كساني دوست شويم؟ به دليل آنكه دوست تأثير شگرفي در شخصيت و سرنوشت انسان مي گذارد و به قول فردوسي:
به عنبرفروشان اگر بگذري شود جامه تو همه عنبري
و گر بگذري سوي انگشت گر16 از او جز سياهي نبيني دگر
بايد كسي را به دوستي برگزينيم كه تأثيرهاي خوب و مثبتي در ما داشته باشد. نبايد در جستوجوي جلوه ظاهري دوست و جايگاه اجتماعي او برآييم، بلكه بايد در پي كسي باشيم كه به صفات انساني و ارزش هاي والا آراسته است و همنشيني با او ما را به كمال و ترقّي مادّي و معنوي رهنمون مي شود.
هر انتخابي شيوه و روش خاص خود را دارد و انتخاب دوست هم از اين قانون مستثنا نيست. يكي از راه هاي دوست يابي «آزمون» است.
انسان امروزي امتحان و آزمون را در همه امور، حتي كارهاي روزمرّه خود قرار داده و آن را براي هر كاري، اعم از فنّي و علمي و اجتماعي و سياسي، يك امر اجتناب ناپذير دانسته و آن را شرط مقبوليت هر كاري مي داند. براي مثال، اگر معلمي بخواهد بداند دانش آموزي كه يك سال به مدرسه آمده است، خوب درس خوانده يا نه، يا اگر كسي بخواهد از كيفيت كالايي كه خريده است اطلاع پيدا كند و يا اگر مهندسان بخواهند بدانند طرح و نقشه اي كه ريخته اند درست از آب درمي آيد يا نه، بايد پيش از استفاده، آن را به محك آزمون، امتحان كنند. در انتخاب دوست هم بايد آزمايش و امتحان در كار باشد، اگرچه آن شخص مؤمن و آشناي چند ساله باشد بايد امتحان پس دهد.
اما چون هر امري امتحان مخصوص به خود را دارد، دوست و رفيق انسان هم علاوه بر معيارهاي انتخاب دوست خوب ـ كه بعداً ذكر مي شوند ـ آزمون خاص خود را دارد.
امام صادق(عليه السلام) در رواياتي نوراني، معيارهاي مهم و اساسي براي امتحان دوست را بيان نموده اند. حضرت مي فرمايد: «مَن غَضِبَ عليك مِن اخوانكَ ثلاثَ مرّات فَلَم يَقُل فيكَ شرّاً فاتّخِذهُ لِنفسكَ صديقاً»;9 هر يك از دوستانت كه سه بار از دست تو عصباني شد و براي تو تندي و پرخاشگري نكرد، او را به عنوان دوست و رفيق خود برگزين.
امام صادق(عليه السلام) در اين روايت، يكي از معيارهاي انتخاب دوست را «گذشت، سعه صدر و بزرگواري» دوست قرار داده است و مي فرمايد: اگر كسي در مقابل خطاها و بدي هاي تو صبر نمود و گذشت كرد، شايسته دوستي و رفاقت است.
براي اينكه معياري عيني و واضح در گزينش دوست داشته باشيم تا نوجوانان عزيز بتوانند از آن استفاده كنند، به موارد آزمايش و امتحان دوست توجه كنيد:
شيوه‌هاي دوست آزمايي
1. آزمايش روحي: محبت مانند رمز تلگراف است. پس هر گاه از خويش نسبت به شخصي احساس محبت و دوستي كردي، بدان كه او نيز نسبت به تو همان حالت را در قلبش احساس مي كند. البته اين كار نيازمند آن است كه روان و عواطف و وجدان خويش را به خوبي بشناسيم تا اشاره هاي غريزي را از انگيزه هاي راستين عاطفي بازشناسيم.
امام محمدباقر(عليه السلام) در روايتي مي فرمايد: «اِعرف المودّةَ لكَ في قلبِ أخيكَ بما لَهُ في قَلبِكَ»;10 محبت قلبي برادر و دوستت را نسبت به خود، از محبت قلبي خودت نسبت به او بشناس.
2. آزمودن به وقت نياز: براي شناخت هر انساني، او را به هنگام احتياج و نيازمندي، آزمايش كن و ببين كه آيا به نياز تو توجهي مي كند يا نه؟ آيا هنگامي كه به مشكلي گرفتار مي شوي، به تو اعتنا و اهتمامي دارد يا خير؟ از لقمان حكيم نقل شده است كه فرمود: «دوستت را مشناس، مگر در وقت نيازت به او.»11
دوست مشمار آنكه در نعمت زند لاف ياري و برادر خواندگي
دوست آن باشد كه گيرد دست دوست در پريشان حالي و درماندگي.12
3. آزمودن به هنگام خشم: هر انساني در حالت خشم، ماهيت خود را بروز مي دهد و چهره واقعي اش را براي ديگران آشكار مي‌سازد; زيرا انسان در حالت خشم آنچه را مي انديشد مي گويد، نه آنچه را وانمود مي كند. گاه فردي در حالت عادي خوش رويي و خوش رفتاري مي كند و سخنان محبت آميز بر زبان مي راند، اما چون به خشم آيد، حقيقت را، كه مدت ها پنهان مي داشت، بر زبان مي‌آورد. از اين رو، در مصاحبه هاي روان شناختي يا مصاحبه هاي پليسي، گاهي فرد را عمداً خشمگين مي كنند تا واقعيات را آشكار سازد.
4. آزمودن در سفر: انسان در سفر، لباس تكلّف و ريا از تن به در مي كند، آن طور رفتار مي كند كه واقعاً مي انديشد. اينجاست كه مي توان او را به سادگي امتحان كرد و آزمود. حديث شريف، يكي از روش هاي آزمودن دوست را آزمودن او به هنگام مسافرت دانسته است.13
5. آزمودن به هنگام زوال قدرت: اگر دوستي به خاطر پست و مقام و پول نباشد، به هنگام نبود آن ها نيز دوستي پا برجاست و در غيراين صورت، دوستي حقيقي نيست، بلكه آن شخص پست و مقام و جايگاه تو را دوست مي داشته است، نه شخص تو را.
حضرت علي(عليه السلام) مي فرمايد: «عندَ زوالِ القدرةِ يُتبيّنُ الصّديقُ مِن العدوّ»;14 هنگام زوال قدرت و ثروت، دوست از دشمن شناخته مي شود.
6. آزمودن در سختي ها: دوست خوب كسي است كه در سختي ها و گرفتاري ها، ياري رسان باشد; هنگامي كه ديگران رهايت مي كنند، او در كنار تو باشد، و هنگامي كه احتياج داري و نيازمندهستي از تودريغ ننمايد و سعي كندمرحم دردهاي توباشد.
حضرت اميرالمؤمنين(عليه السلام) مي فرمايد: «دوستت را در هنگام گرفتاري و سختي امتحان كن و بيازماي.»15
با چه كساني دوست شويم؟ به دليل آنكه دوست تأثير شگرفي در شخصيت و سرنوشت انسان مي گذارد و به قول فردوسي:
به عنبرفروشان اگر بگذري شود جامه تو همه عنبري
و گر بگذري سوي انگشت گر16 از او جز سياهي نبيني دگر
بايد كسي را به دوستي برگزينيم كه تأثيرهاي خوب و مثبتي در ما داشته باشد. نبايد در جستوجوي جلوه ظاهري دوست و جايگاه اجتماعي او برآييم، بلكه بايد در پي كسي باشيم كه به صفات انساني و ارزش هاي والا آراسته است و همنشيني با او ما را به كمال و ترقّي مادّي و معنوي رهنمون مي شود.
پایان خبر/224224
